Gencianeto(-di-fueio-courto)
Gentiana brachyphylla
Gentianaceae
Àutri noum : Gensianeta , Gansaneta, Preiret.
Nom en français : Gentiane à feuilles courtes.
Descripcioun :La gencianeto-di-fueio-courto trachis dins li pelouso roucaiouso d'auto mountagno. Flouris après lou desneva. Li fueio soun courteto e fan de rouseto basalo, pamens èi subretout emé soun "calice" gaire o quàsi pas ala (alo < 0,5 mm), que se destrìo de sa cousino la gencianeto-di-fueio-redouno, Gentiana orbicularis, que se vèi dins li mémi relarg.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 6 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 à 3200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Gentiana brachyphylla Vill., 1779
Genèbre
Juniperus communis subsp. communis
Cupressaceae
Àutri noum : Cade-pougnènt, Chai, Chai-pougnènt, Genièvre, Genebrié.
Nom en français : Genévrier commun.
Descripcioun :Èi dins li relarg di colo, au soulèu, que lou genèbre vèn bèn. Se destrìo dóu cade emé sis aguio d'uno souleto ligno blanco (estoumato) e sis fru blu e mai pichot.
Usanço :En mountagno s'adoubavo l'estrè de cade, tant requist ! Li grano èron acampado pièi messo à bouli dins un peiròu avans de passa au destré. Lou jus pièi èi cue pèr evapoura l'aigo. Se counservo emé de sucre e se manjo l'ivèr emé de crèmo. Tambèn emé li grano de genèbre se perfumon li carno (lèbre, tourdre...). Sèrvon peréu pèr adouba la liquour de genèbre, soun messo emé d'aigardènt un mes o dous. Un cop boulido, en decoucioun, soun bono pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Aubret
Taio : 0,1 à 5 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Tepiero seco
- Bos clar
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Juniperus communis subsp. communis L., 1753